لایه های مورد بررسی در سبک شناسی انتقادی داستان کوتاه و رمان
نویسندگان
چکیده
محمد تقی بهار با انتشار تاریخ تطوّر نثر فارسی (1331) آغازگر سبکشناسی تاریخی در ایران است و شیوة وی تا به امروز ادامه یافته است. برای خروج از وضعیت رکودی که سبکشناسی نثر فارسی بدان دچار است، یکی از راه حلهایی که در این مقاله پیشنهاد میشود، بهکارگیری شاخههای جدید سبک شناسی و بازیابی ابزارهایی مناسب برای تجزیه و تحلیل متون فارسی است. به منظور برداشتن گامی در این باره، در مقالة حاضر سبکشناسی انتقادی را بهعنوان یکی از شاخههای جدید، مورد توجه قرار می دهیم و بهطور خاص به لایههای سبکی قابل بررسی در سبکشناسی انتقادی داستان کوتاه و رمان می پردازیم. پرسش اساسیای که پژوهش حاضر به آن میپردازد، این است که در بررسی انتقادی سبک داستان کوتاه و رمان چه متغیّرهای سبکیای را میتوان مطرح کرد که منجر به کشف ایدئولوژی و رابطة قدرت در متن شود؟ برای پاسخگویی به پرسش ذکر شده، بررسی داستان و رمان را در کلانلایههای روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانونسازی، میزان تداوم کانونسازی (کانونی سازی متغیر و چندگانه) و جنبههای کانون سازی (جنبة ادراکی: زمان؛ ترتیب، دیرش، بسامد و مکان؛ دیدی پرندهوار و کلی یا دیدی جزئینگرانه و درشتنما، جنبة شناختی و جنبة ایدئولوژیکی) و نیز خردلایههای واژگانی، نحوی، کاربردشناسی و بلاغی را در ارتباط با لایة بیرونی آن (بافت موقعیتی متن) مورد توجه قرار میدهیم. با این هدف که به کارگیری شاخه های جدید سبکشناسی در بررسی متون ادب فارسی مورد توجه قرار گیرد. گفتنی است بسیاری از معیارها و مؤلفه های سبکی مطرح شده در این مقاله را در مطالعة ویژگیهای سبکی دیگر شاخههای ادبیات داستانی: اسطوره، قصه، حکایت و رمانس نیز میتوان به کار گرفت.
منابع مشابه
بررسی ویژگی های سبکی رمان « رازی در کوچه ها» بارویکرد سبک شناسی انتقادی
این مقاله در پی آن است که به بررسی کاربردی سبک شناسی انتقادی، در رمان «رازی در کوچه ها»، اثر فریبا وفی بپردازد تا ازاین رهگذر به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که چگونه می توان به ایدئولوژی پنهان وگفتمان حاکم در متن این رمان با استفاده از مولفه های خاص سبکی دست یافت ؟ این پژوهش با رویکرد سبک شناسی لایه ای انجام گرفته است؛از این رو ابتدا لایه بیرونی و بافت موقعیتی متن و سپس دو لایه ی روایی ...
متن کاملسبک شناسی داستان های کوتاه ابوالقاسم پاینده
سبک خاصی که پاینده در آثار ادبی خود، بویژه داستانهای کوتاهش به کار برده، از حیث زبانی و ادبی قابل توجه است. کاربرد زبان آرکائیک، واژگان عربی، اصطلاحات عامیانه و محلّی، در چارچوب تشبیه، کنایه و اطناب، ساختار تازهای به داستانهای او عرضه کرده است. محوریت غالب فکری بر این زبان داستانی، اجتماع و دردهای مردم فرودست را نشان میدهد. در این مقاله کوشیدهایم، تا به بازنمایی سبکی داستانهای کوتاه پاینده...
متن کاملریخت شناسی داستان کوتاه
داستان کوتاه نوعی ادبی است که از میانهء قرن نوزد هم، همزمان با انقلاب صنعتی، به خاطر حجم کمتر آن به نسبت رمان و مجال خواندن آن در مدت زمانی کوتاه، در اروپا رواج پیدا کرد. ساده اندیشی است اگر بخواهیم به این نوع ادبی، در مقایسه با انواع دیگر، اهمیت کمتری بدهیم. زیرا دأستان کوتاه چه واقع گرایانه باشد چه شگفت انگیز، ساختاری استوار دارد که از نظر ریخت شناسی، فضا، زمان، شخصیت و... دارای اهمیت بسیار ا...
متن کاملبررسی رمان «پرندهی من» اثر فریبا وفی از منظر سبک شناسی انتقادی
ین مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط و ایدئولوژی حاکم در رمان «پرندهی من» چگونه می توان از سبک شناسی انتقادی بهره برد. در این مقاله بر پایهی اصول سبک شناسی انتقادی ،رمان را در کلان لایههای روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانون سازی، میزان تداوم کانون سازی، جنبههای کانون سازی و نیز خرد لایههای واژگانی، نحوی، بلاغی و ... در ارتباط با لایهی بیرونی آن (بافت موقعیتی متن) مورد ت...
متن کاملسبک شناسی زبانی داستان های کوتاه جلال آل احمد
سبک واقعیتی زبانی است و سرچشمۀ این واقعیت در گزینش های زبانی نویسنده نهفتهاست. مطالعات سبک شناسی می تواند در درک بهتر متون ادبی راهگشا باشد. تحقیق حاضر، به توصیف و بررسی ویژگیهای زبانی داستانهای کوتاه جلال آلاحمد می پردازد. نگارنده سعیدارد تا برخی از ویژگیهای آوایی، واژگانی و نحوی نثر آلاحمد را تعیینکند. بدینمنظور بیست داستان کوتاه آلاحمد، براساس روش پیشنهادی رایت و هوپ (1996) بررسیش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جستارهای زبانیناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 2322-3081
دوره 5
شماره شماره 5 (پیاپی 21) 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023